ABOUT A DREAM

«Έχω ένα όνειρο... Τα τέσσερα παιδιά μου να ζήσουν μια μέρα σε ένα έθνος όπου δεν θα κρίνονται από το χρώμα τους αλλά από τον χαρακτήρα τους. Όταν κάποιος δεν έχει ανακαλύψει κάτι για το οποίο θα μπορούσε να πεθάνει, δεν αξίζει να ζει. Με το μίσος δεν μπορεί να εξαλειφθεί το μίσος - μόνο με την αγάπη».

Σαράντα πέντε χρόνια αφότου ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ εκφώνησε τον περιλάλητο λόγο του και σαράντα χρόνια μετά τη δολοφονία του, πολλοί αναρωτιούνται τι ήταν τελικά αυτό που κληροδότησε στις επόμενες γενιές και πόσο άλλαξαν τα πράγματα από την εποχή της δουλείας και του φυλετικού διαχωρισμού. Μια απάντηση δίνει ένα ποσοτικό στοιχείο που είναι και βαθιά ποιοτικό: ένας στους εννέα μαύρους άνδρες στις ΗΠΑ ηλικίας μεταξύ 20-34 ετών βρίσκεται στη φυλακή. Στον γενικό πληθυσμό το ποσοστό είναι ένας στους 30. Στον αντίποδα, η καλπάζουσα υποψηφιότητα του Μπάρακ Ομπάμα για την προεδρία και η δήλωση της Κοντολίζα Ράις ότι οι ΗΠΑ είναι μια «σπουδαία» χώρα, αφού μια μαύρη γυναίκα όπως εκείνη έχει διαδεχτεί, έστω και με απόσταση δύο αιώνων, τον Τόμας Τζέφερσον, γαιοκτήμονα με σκλάβους στη Βιρτζίνια.

Ο αντίκτυπος της υποψηφιότητας του Ομπάμα σήμερα και προγενέστερα η ανάδειξη του Κόλιν Πάουελ αρχικά και της Ράις αργότερα σε θέσεις-κλειδιά της αμερικανικής πολιτικής ιεραρχίας έδωσαν στον κόσμο μια αίσθηση ότι αρκετά πράγματα έχουν όντως αλλάξει και η Αμερική μπορεί να καυχέται ότι υλοποιεί το σύνθημα που ευρέως έχει χρησιμοποιηθεί και στις χολιγουντιανές ταινίες: «USA, the country where every dream comes true» («ΗΠΑ, η χώρα όπου κάθε όνειρο γίνεται πραγματικότητα»). Ίσως κάποιων, όχι όμως και των μαύρων που στην Αμερική έχουν διπλό ποσοστό ανεργίας σε σχέση με τους λευκούς.

Η «μεγάλη επιρροή»

Ένας στους δύο Αμερικανούς χαιρετίζουν τη «μεγάλη επιρροή» του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, στην ανατομία όμως της δημοσκόπησης του Πανεπιστημίου του Οχάιο, σε δείγμα ενός εκατομμυρίου ανθρώπων, διαπιστώνει κανείς ότι στους κόλπους των μαύρων το ποσοστό αποδοχής είναι 75% ενώ στους λευκούς 47%.

Ήταν, όμως, ο ειρηνικός αλλά δυναμικός αγώνας του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ μόνο φυλετικός;

Ο άνθρωπος που στο κολέγιο, όταν έκανε τις θεολογικές τους σπουδές, είχε «Γ» στο μάθημα της «εκφοράς δημοσίου λόγου» ξύπνησε συνειδήσεις -και των λευκών- με την ομιλία του στην τεράστια συγκέντρωση για τα πολιτικά δικαιώματα της Ουάσιγκτον το 1963. Δύο χρόνια αργότερα, με την Πράξη για το Δικαίωμα Ψήφου, έπεσε ένα τείχος και η αντιπροσωπευτικότητα που χαρακτηρίζει μια δημοκρατία άρχισε επιτέλους να αποκτά νόημα. Μια δημοκρατία, όμως, δεν νοείται χωρίς κοινωνική δικαιοσύνη.

«Έδωσε τη ζωή του»

Πολλοί είτε αγνοούν είτε παραγνωρίζουν ότι η τελευταία εκστρατεία του Κινγκ πριν η σφαίρα κόψει πρόωρα το νήμα της ζωής του ήταν για τους φτωχούς (Poor People's Campaign). Στόχος ήταν η ομοσπονδιακή κυβέρνηση να σταματήσει τη χρηματοδότηση του πολέμου στο Βιετνάμ και να δεσμευτεί σε κονδύλια για την αντιμετώπιση της φτώχειας. Όσο ο Κινγκ τροφοδοτούσε τους Αμερικανούς με εικόνες από τον Νότο, όπου οι σερίφηδες χτυπούσαν ανελέητα τους μαύρους διαδηλωτές, όλα ήταν εντάξει και ο μαύρος πάστορας εν δικαίω. Η «Καμπάνια για τον Φτωχό Λαό», όμως, σημείωνε ο Ρότζερ Γουίλκινς, πρώην αξιωματούχος του αμερικανικού υπουργείου Δικαιοσύνης, επιφορτισμένος με τις επαφές μεταξύ κυβέρνησης και «Καμπάνιας», «έφερε τους Αμερικανούς αντιμέτωπους με μια νέα κάστα κακών: τους ίδιους τους εαυτούς τους. Και αυτοί δεν ήθελαν να δουν το πρόσωπο της φτώχειας κατά πρόσωπο».

Η συμβολή του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ στον αγώνα για τα κοινωνικά δικαιώματα συμπυκνώνεται σε δυο μεστά λόγια που είπε στο CNN ο αιδεσιμότατος Μπέρναρντ Λαφαγέτ, συνεργάτης του δολοφονηθέντος, μιλώντας για τη μοιραία 4η Απριλίου: «Ήταν έτοιμος. Δεν του πήραν τη ζωή. Αυτός την έδωσε».

η γνώμη...

Μιλώντας στις καρδιές των ανθρώπων, ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ κατάφερε να διοχετεύσει την οργή τους όχι σε αιματηρό κίνημα αλλαγής αλλά σε μια οργανωμένη αντίσταση απέναντι στο κραταιό σύστημα και μάλιστα, αντίσταση με περιεχόμενο. Έκανε πράξη τη μη βίαιη πολιτική ανυπακοή. Ο λαός τον πίστεψε γιατί πέθανε ακτιβιστής και ουδέποτε ντύθηκε ρόλο πολιτικού. Ήταν επιλογή του, για να μπορεί να προκαλεί το σύστημα. Αυτό που τα τελευταία χρόνια της ζωής του είχε τρομοκρατηθεί από τον ριζοσπαστισμό του αλλά και το ρίζωμα της ιδεολογίας του σε μια ολόκληρη γενιά αμόρφωτων, φτωχών ανθρώπων, που όμως είχαν αποκτήσει πολιτικό κριτήριο.

Η αμερικανική δικαιοσύνη έκρινε ότι ο άνθρωπος που πάτησε τη σκανδάλη ήταν ο Τζέιμς Ερλ Γκρέι. Δέκα χρόνια μετά τον θάνατό του στη φυλακή, το μυστήριο για τον ηθικό αυτουργό της δολοφονίας του Κινγκ, στο μπαλκόνι του ξενοδοχείου του Μέμφις, παραμένει. Ένα χρόνο νωρίτερα και ενώ το Βιετνάμ καιγόταν, ένας λάβρος Μάρτιν Λούθερ Κινγκ είχε μιλήσει έξω από τα δόντια: «Ξέρω ότι δεν θα μπορέσω ξανά να υψώσω τη φωνή μου κατά της βίας εναντίον καταπιεσμένων στα γκέτο δίχως πριν να ξεκαθαρίσω τη θέση μου απέναντι στον μεγαλύτερο σήμερα τροφοδότη βίας παγκοσμίως: την κυβέρνησή μου».

ΕΡΣΗ ΒΑΤΟΥ

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ -5/4/2008

Χθες βράδυ άκουσα στις ειδήσεις οτι ενώ ο Ομπάμα προηγείται με 7 ποσοστιαίες μονάδες παρακαλώ, το επιτελείο του ανησυχεί και γενικώς οι Αμερικανοί αναλυτές αναρωτιούνται αν θα μπορούσε αυτή η μεγάλη διαφορά στις δημοσκοπήσεις να είναι... μία φούσκα ( έτσι το κατάλαβα εγώ!)

Η πιθανότητα αυτή αποδείδεται στο σύνδρομο Μπράντλεϊ... ο κύριος αυτός ήταν ένας έγχρωμος υποψήφιος για την πολιτεία της Καλιφόρνια το 1982 που ενώ οι δημοσκοπήσεις τον ήθελαν νικητή και με διαφορά, τελικά ηττήθηκε από τον λευκό ρεπουμπλικανό συνυποψήφιό του. Τόσο αναπάντεχο κρίθηκε αυτό, που καθιερώθηκε να περιγράφεται ως σύνδρομο... χμμμ! Διότι είναι εύκολο για έναν φιλότιμο , ευσυνείδητο λευκό πολίτη να απαντήσει ειλικρινά ποιον θεωρεί τον πιο κατάλληλο, πιο ικανό κτλ αλλά δεν είναι και τόσο εύκολο, την στιγμή της κρίσης, που έχει επιστρατεύσει την ζυγαριά και αρχίζει να ζυγίζει να καταλήξει πως ένας έγχρωμος μπορεί να είναι καλύτερος απο έναν λευκό, δεν του πάει η καρδιά, πώς το λένε, κάτι θα βρει να δικαιολογήσει την αλλαγή στην κρίση του και θα κλέψει στο ζύγι... Και τώρα δεν μιλάμε για την εκλογή κάποιου κυβερνήτη σε κάποια πολιτεία, σήμερα μιλάμε για την εκλογή του προέδρου της Αμερικής, δηλαδή του ανθρώπου που στη συνείδηση όλων θα σε εκπροσωπεί ως Έθνος... σκέφτηκες καλά τι πας να κάνεις;;;

Εντάξει, γνωρίζω οτι όλες αυτές οι υποθέσεις και 'ανησυχίες' είναι προσπάθειες συσπείρωσης της τελευταίας στιγμής, το ξέρω αυτό. Αλλά στην περίπτωση του Μπράντλεϊ έγινε... και σήμερα 16 χρόνια μετά συζητάμε, έστω και σκόπιμα, το ενδεχόμενο κάτι τέτοιο να επαναληφθεί. Και με προβηματίζει και που το συζητάμε ακόμα. Γιατί αυτό δείχνει πως καμία ισότητα δεν θεωρείται δεδομένη στην πραγματικότητα του 2008.

Ο Μπάρακ Ομπάμα πήρε το χρίσμα των Δημοκρατικών για την προεδρεία στις 29-8-2008, σε μία επετειακή ατμόσφαιρα, 45 χρόνια από την εκφώνηση του ιστορικού λόγου του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ 'I Ηave Α Dream' το 1963, και μίλησε για το δικό του όραμα. Απλά θέλω να ξεκαθαρίσω οτι τους δύο άντρες δεν τους συνδέω... εγώ.
Καλή επιτυχία στον Ομπάμα... ας μας εκπλήξει!